Ugoda konsumencka stanowi realną i coraz częściej wybieraną alternatywę dla upadłości konsumenckiej, pozwalając na wyjście z zadłużenia bez utraty całego majątku. Jest to sformalizowane postępowanie, które umożliwia niewypłacalnej osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej zawarcie układu z wierzycielami i restrukturyzację swoich zobowiązań pod nadzorem sądu.
Czym jest i na czym polega ugoda konsumencka?
Postępowanie o zawarcie układu na zgromadzeniu wierzycieli, potocznie nazywane ugodą konsumencką, to procedura prawna, której celem jest oddłużenie konsumenta poprzez realizację planu spłaty zaakceptowanego przez większość wierzycieli. W przeciwieństwie do upadłości, gdzie co do zasady dochodzi do likwidacji majątku dłużnika przez syndyka, ugoda konsumencka skupia się na zachowaniu tego majątku. Dłużnik przedstawia propozycje układowe, które mogą zakładać na przykład rozłożenie długu na raty, odroczenie terminu płatności czy częściowe umorzenie zobowiązań.
Kluczowym elementem jest tu współpraca z wierzycielami i przekonanie ich, że przyjęcie układu będzie dla nich korzystniejsze finansowo niż przeprowadzenie postępowania upadłościowego. Nad całym procesem czuwa wyznaczony przez sąd nadzorca układu, który pomaga w przygotowaniu propozycji i pośredniczy w kontaktach z wierzycielami, a także nadzoruje późniejsze wykonywanie postanowień ugody.
Kiedy warto rozważyć zawarcie układu z wierzycielami?
Zawarcie ugody konsumenckiej jest rozwiązaniem przeznaczonym dla osób, które stały się niewypłacalne, ale jednocześnie posiadają stałe źródło dochodu pozwalające na pokrycie kosztów postępowania i realizację przyszłego planu spłaty. To opcja dla dłużników, którzy chcą aktywnie uczestniczyć w procesie oddłużania i zależy im na ochronie kluczowych składników majątku, takich jak mieszkanie czy samochód.
Główne przesłanki do rozważenia ugody to:
- Posiadanie stabilnych dochodów, które umożliwiają regularne spłaty w ramach układu.
- Chęć uniknięcia sprzedaży majątku, zwłaszcza nieruchomości zaspokajającej potrzeby mieszkaniowe.
- Gotowość do negocjacji z wierzycielami i przedstawienia im realnego planu restrukturyzacji zadłużenia.
- Zdolność do pokrycia kosztów sądowych związanych z otwarciem postępowania.
Jakie są kluczowe zalety ugody w porównaniu do upadłości?
Główną i najczęściej podkreślaną zaletą jest możliwość zachowania majątku. Dłużnik, realizując postanowienia układu, nie musi obawiać się licytacji komorniczej domu, mieszkania czy samochodu. To daje poczucie stabilności i pozwala na normalne funkcjonowanie w trakcie procesu oddłużania.
Inne istotne korzyści to:
- Większa kontrola nad procesem: Dłużnik ma realny wpływ na kształt propozycji układowych i aktywnie uczestniczy w negocjacjach.
- Mniejszy stygmat społeczny: Postępowanie układowe jest często postrzegane mniej negatywnie niż ogłoszenie upadłości.
- Zawieszenie postępowań egzekucyjnych: Z dniem otwarcia postępowania o zawarcie układu, toczące się egzekucje komornicze ulegają zawieszeniu.
Procedura krok po kroku
Droga do zawarcia ugody konsumenckiej jest procesem sformalizowanym i wymaga starannego przygotowania. Choć może wydawać się skomplikowana, jej przejście jest w pełni możliwe, zwłaszcza przy wsparciu profesjonalnego pełnomocnika.
Wniosek do sądu
Pierwszym krokiem jest złożenie w sądzie rejonowym (wydziale gospodarczym) wniosku o otwarcie postępowania o zawarcie układu. Wniosek musi zawierać szczegółowe dane dłużnika, spis wierzycieli, wykaz majątku oraz, co najważniejsze, wstępne propozycje układowe. Propozycje te muszą być realistyczne i pokazywać, w jaki sposób dłużnik zamierza spłacić swoje zobowiązania.
Rola nadzorcy i głosowanie wierzycieli
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku sąd wyznacza nadzorcę układu. Jego zadaniem jest sporządzenie ostatecznego planu restrukturyzacji oraz spisu wierzytelności. Następnie zwoływane jest zgromadzenie wierzycieli, podczas którego odbywa się głosowanie nad przedstawionym układem. Do jego przyjęcia potrzebna jest zgoda większości wierzycieli mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wszystkich wierzytelności.
Zatwierdzenie i realizacja układu
Jeśli wierzyciele przegłosują układ, musi on jeszcze zostać zatwierdzony przez sąd. Po zatwierdzeniu dłużnik przystępuje do realizacji jego postanowień, dokonując regularnych wpłat na rzecz wierzycieli, najczęściej za pośrednictwem nadzorcy. Plan spłaty w ramach ugody konsumenckiej co do zasady nie może przekraczać pięciu lat. Sumienne wykonywanie układu prowadzi do całkowitego oddłużenia.
