Upadłość konsumencka stała się w ostatnich latach coraz powszechniejszym zjawiskiem w Polsce. Celem takiego postępowania jest umożliwienie dłużnikom rozwiązania problemu zadłużenia poprzez wyznaczenie planu spłaty zobowiązań bądź ich częściowego umorzenia. W tym kontekście kluczowe znaczenie ma kwota wolna od zajęcia, czyli część dochodów dłużnika, która nie podlega wykorzystaniu na spłatę długów w trakcie postępowania upadłościowego. W niniejszym artykule przedstawiamy przepisy prawne regulujące kwestie kwoty wolnej oraz wskazówki, jak postępować w praktyce, aby w pełni z nich skorzystać.
Kwota wolna od zajęcia
Kwota wolna od zajęcia jest określona w art. 63 ust. 1a i 1b ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. W przypadku osoby fizycznej, która nie ma na swoim utrzymaniu innych osób, kwota wolna wynosi 150% kwoty określonej w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej. Natomiast dla osoby fizycznej, na utrzymaniu której pozostają inne osoby, kwota wolna odpowiada iloczynowi liczby osób pozostających na utrzymaniu upadłego oraz upadłego i 150% kwoty określonej w art. 8 ust. 1 pkt 2 tej samej ustawy.
Warto zauważyć, że zastosowanie tych ograniczeń w przekazywaniu środków do masy upadłości nie zależy od decyzji syndyka ani sądu, lecz wynika wprost z przepisów prawa. W praktyce oznacza to, że dłużnicy powinni jak najszybciej przekazać informacje o osobach pozostających na ich utrzymaniu zarówno syndykowi, jak i pracodawcy.
Zarobki a masa upadłościowa
Jeśli dłużnik stwierdzi, że jego dochody zostały przekazane do masy upadłości pomimo przysługujących mu ograniczeń wynikających z kwoty wolnej, powinien zgłosić się do syndyka z wezwaniem do zwrotu tych środków. W razie braku reakcji ze strony syndyka, dłużnik ma prawo wystąpić do sądu z pismem o wydanie przez sąd syndykowi odpowiedniego polecenia w tym zakresie. Ważne jest, aby zgłaszać takie sytuacje, gdyż mogą one wpłynąć na właściwe przeprowadzenie postępowania upadłościowego.
Zobacz: Co podlega masie upadłościowej?
Możliwość zastosowania innej kwoty wolnej na podstawie art. 63 ust. 1c
Przepisy prawa przewidują również możliwość indywidualnego podejścia do ustalania kwoty wolnej w oparciu o art. 63 ust. 1c Prawa upadłościowego. Sędzia-komisarz może na wniosek upadłego lub syndyka w inny sposób określić część dochodu upadłego, która nie wchodzi do masy upadłości, biorąc pod uwagę szczególne potrzeby upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu. Do takich potrzeb zalicza się m.in. stan zdrowia, potrzeby mieszkaniowe oraz możliwości ich zaspokojenia.
W przypadku ubiegania się o zastosowanie tego wariantu kwoty wolnej, dłużnik powinien jak najszybciej złożyć stosowny wniosek w sądzie, solidnie uzasadniając swoje stanowisko oraz przedstawiając dowody na ponoszone wydatki. Sąd uwzględniając takie argumenty może zdecydować o przyznaniu wyższej kwoty wolnej od zajęcia.
Kwota wolna od zajęcia jest istotnym elementem postępowania upadłościowego, który wpływa na sytuację finansową dłużnika w trakcie jego trwania. Dłużnicy powinni zatem znać przepisy prawne regulujące tę kwestię oraz odpowiednio je stosować. Warto pamiętać o przysługujących dłużnikowi uprawnieniach i obowiązkach, które mogą pomóc w przejściu przez trudny proces upadłości. W razie wątpliwości warto skorzystać z pomocy specjalistów, takich jak prawnicy czy doradcy finansowi, którzy mogą udzielić fachowej porady i wsparcia w postępowaniu upadłościowym.
Kwestia kwoty wolnej od zajęcia w postępowaniu upadłościowym nie jest jednoznaczna, ponieważ zależy od wielu indywidualnych czynników. W celu uzyskania jak największej ochrony przed dalszym pogorszeniem sytuacji finansowej dłużnika, warto analizować poszczególne przepisy oraz monitorować prowadzone postępowanie upadłościowe.
Należy zwrócić uwagę, że kwota wolna od zajęcia jest istotnym mechanizmem mającym na celu ochronę minimalnego standardu życia dłużnika i jego rodziny, a także umożliwienie dłużnikowi normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Nie jest jednak uniwersalnym rozwiązaniem dla wszystkich przypadków, gdyż każda sytuacja finansowa dłużnika może być inna.
Niemniej jednak, zrozumienie zasad dotyczących kwoty wolnej od zajęcia i stosowanie ich w praktyce może znacznie pomóc w poprawie sytuacji dłużnika w postępowaniu upadłościowym. Warto być świadomym swoich praw oraz obowiązków, a także odpowiednio korzystać z dostępnych instrumentów ochrony prawnej. W przypadku, gdy dłużnik nie jest pewien swojej sytuacji, pomoc specjalistów w dziedzinie prawa upadłościowego i doradztwa finansowego może okazać się kluczowa.
Współpraca z profesjonalistami może nie tylko pomóc w prawidłowym określeniu kwoty wolnej od zajęcia, ale również przyczynić się do osiągnięcia korzystniejszego wyniku postępowania upadłościowego. Dłużnicy powinni zatem dążyć do wykorzystania dostępnych instrumentów prawnych i do unikania niekorzystnych konsekwencji finansowych wynikających z postępowania upadłościowego.
